ZUS odmawia wypłaty jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy. Czy zawsze słusznie?
Z tytułu wypadku przy pracy bądź choroby zawodowej ubezpieczonemu przysługuje szereg świadczeń. Jednym z nich jest tzw. jednorazowe odszkodowanie. Wniosek o przyznanie oraz wypłatę jednorazowego odszkodowania może złożyć ubezpieczony, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej albo uprawniony członek rodziny osoby zmarłej spełniający określone warunki.
Kiedy ZUS może odmówić przyznania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego?
Zgodnie z przepisami ustawy wypadkowej (tj. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych) świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków, o których mowa w art. 3 (tj. sytuacje uznane przez ustawodawcę za wypadek przy pracy) było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Świadczenia te nie przysługują również ubezpieczonemu, który będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, natomiast w niniejszym artykule skupimy się na przesłankach umyślności oraz rażącego niedbalstwa.
Czy ZUS ma zatem zawsze rację wydając decyzję odmowną?
W sytuacji kiedy w sprawie nie można zarzucić poszkodowanemu winy umyślnej bądź rażącego niedbalstwa jak i w sytuacji kiedy do wypadku mogło dojść w wyniku rażącego niedbalstwa ale nie było ono wyłączną przyczyną tego wypadku brak jest podstaw do odmowy wypłaty jednorazowego odszkodowania.
Bardzo często ZUS w decyzjach odmownych moich klientów powołuje się na to, że do wypadku przy pracy doszło wskutek ich rażącego niedbalstwa bądź doprowadzili do niego umyślnie, nie wskazując jednak w decyzji na czym te naruszenia konkretnie polegają. Taka argumentacja nie może stanowić podstawy do odmowy wypłaty jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.
Czym jest zatem umyślność oraz rażące niedbalstwo?
Umyślność w spowodowaniu wypadku przy pracy co do zasady nie budzi wątpliwości. Natomiast aby mówić o rażącym niedbalstwie wystąpić muszą okoliczności, które dają podstawę do szczególnie negatywnej oceny zachowania postepowania. Z rażącym niedbalstwem mamy np.: do czynienia wówczas, gdy poszkodowany zachowuje się w sposób odbiegający jaskrawo od norm bezpiecznego postępowania, świadczący o całkowitym zlekceważeniu przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 15 stycznia 1998 r., III AUa 418/97).
W orzecznictwie przyjmuje się, że rażące niedbalstwo jest zachowaniem graniczącym z umyślnością, a zarazem takim, które daje podstawę do „szczególnie negatywnej oceny postępowania” pracownika. (vide: wyrok Trybunału (…) z dnia 20 listopada 1973 r. III TO 84/73). Niedbalstwo pracownika jako wyłączna przyczyna wypadku przy pracy zwalnia zakład pracy od odpowiedzialności tylko wtedy, jeżeli miało charakter rażący „a więc graniczyło z umyślnością”. Jak słusznie również wskazał Sąd Rejonowy we Wrocławiu, Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 15 stycznia 2019 r., sygn. akt IV U 283/17 „Rażące niedbalstwo jest postacią winy nieumyślnej, zawierającą – w odróżnieniu od zwykłego niedbalstwa – element świadomie nieprawidłowego wykonywania czynności grożącej niebezpieczeństwem przy jednoczesnym lekceważeniu następstw takiego postępowania. Łączy się z tym tak zwany element staranności. Naruszenie tego obowiązku może wywołać pewne skutki, określone na przykład w przepisie prawnym lub wynikające z danej sytuacji faktycznej. Rażące niedbalstwo charakteryzuje się takim zachowaniem, które w sposób jaskrawy odbiega od norm bezpiecznego postępowania i świadczy o całkowitym zlekceważeniu przepisów o ochronie zdrowia”.
Powyższe wskazuje jak skomplikowane oraz złożone potrafią być postępowania w zakresie przyznania jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy. W postępowaniu tym należy nie tylko bowiem wykazać, że brak jest przesłanek wyłączających prawo do otrzymania świadczenia ale i wskazać jego wysokość tj. procentowy uszczerbek na zdrowiu.
Jeśli otrzymali Państwo decyzję ZUS, z którą się Państwo nie zgadzacie zapraszamy do kontaktu:
M: kancelaria@joanna-kawecka.pl
T: 505 230 864
Sprawdź też
Praca u męża a podleganie ubezpieczeniom społecznym z (...)
Klientka zgłosiła się do Kancelarii z negatywną decyzją wydaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na mocy której nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako (...)
Wygrana z ZUS o zwrot nienależnie pobranego świadczenia (...)
ZUS zwrócił się do naszej Klientki o zwrot 380 tysięcy złotych, niemniej jednak Sąd uwzględnił odwołanie złożone w imieniu naszej Klientki. Organ (...)
Masowo wydawane przez ZUS decyzje obniżające podstawę wymiaru (...)
ZUS masowo wydaje decyzję, na mocy których to obniża podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą. Wzmożona ilość wydawanych (...)