[wygrana sprawa] Brak zapłaty składki w terminie, a wykluczenie z ubezpieczeń społecznych

Joanna Kawecka

Radca Prawny. Specjalistka ubezpieczeń społecznych.

Skontaktuj się ze mną

Czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych słusznie nie wyraża zgody na zapłatę składek po terminie?

Obowiązkiem każdego przedsiębiorcy jest zapłata składek w terminie. Terminy na złożenie stosownych deklaracji, imiennych raportów oraz opłacenie składek w zależności od podmiotu wyglądają następująco:

• do 5. dnia następnego miesiąca – jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe,
• do 10. dnia następnego miesiąca – osoby fizyczne opłacające składkę wyłącznie za siebie,
• do 15. dnia następnego miesiąca – pozostali płatnicy.

Niemniej jednak zapewne nie raz zdarzy się sytuacja gdzie składka zostanie opłacona bądź po terminie bądź w zbyt niskiej wysokości. Wówczas należy złożyć do ZUS wniosek o wyrażenie zgody na zapłatę składki po terminie bądź pisemnie bądź za pomocą formularza dostępnego na stronie ZUS (US-9). Zgodnie natomiast z przepisem art. 14 ust 2 pkt. 2 zd. In fine Zakład w uzasadnionych przypadkach może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie.

Czym są uzasadnione przypadki?

Ustawa nie precyzuje tego pojęcia, zatem pozostawia tutaj dowolność Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Wskazówki w tym zakresie możemy znaleźć w orzecznictwie i tak przykładowo zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 grudnia 2020 r.:

„Przepis art. 14 ust. 2 pkt 2 u.s.u.s. nie powinien być traktowany z nadmiernym rygoryzmem w tym znaczeniu, że niejako automatycznie prowadzi do wyłączenia z ubezpieczenia bez względu na okoliczności. Przepis ten nie wymaga, aby dany przypadek był wyjątkowy i szczególnie uzasadniony, a przez przypadek uzasadniony rozumieć należy taki, który obiektywnie usprawiedliwia i tłumaczy dlaczego składka nie została opłacona należycie. Trzeba mieć zatem na uwadze te wypadki, gdy z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego, w danym miesiącu uiszczenie składki następuje z uchybieniem terminu, nie ma ono charakteru działania specjalnego, a ponadto w historii płatnika zdarzenie to jest jednorazowe.”

Niemniej jednak nagminną praktyką organu rentowego jest brak wyrażenia zgody na zapłatę składki po terminie, bez wyjaśnienia w zasadzie okoliczności, które spowodowały opóźnienie. Co więcej, organ nierzadko nie bierze pod uwagę sytuacji ubezpieczonego np.: tego, że opóźnienie jest sporadyczne oraz wyjątkowe na przestrzeni prowadzonej działalności gospodarczej. Taką też sytuację miała jedna z klientek kancelarii, która z uwagi na opłatę składki po terminie została wykluczona z ubezpieczeń co w konsekwencji doprowadziło do tego, że nie otrzymała ani zasiłku chorobowego a następnie nie otrzymała zasiłku macierzyńskiego.

Złożone odwołanie doprowadziło do wygrania sprawy przed Sądem I instancji. Niemniej jednak Zakład Ubezpieczeń Społecznych złożył apelację. Wyrokiem z dnia 1 czerwca 2021 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W konsekwencji powyższego wyroku klientka w końcu otrzyma zaległy zasiłek chorobowy oraz macierzyński.

W sytuacji kiedy składka została przez Państwa opłacona po terminie, w za niskiej wysokości bądź w sytuacji kiedy organ nie wyraził Państwu zgody na zapłatę składek po terminie, zapraszamy do kontaktu.